Kontrolsüz teknoloji çocuklarda problemlere yol açıyor
Tatil sonrası eğitim hayatlarına başlayan çocuklarda, teknolojik alet kullanımını
kontrol etmekte sıkıntı yaşanabiliyor. Yaz boyunca bilgisayar, telefon ve diğer
teknolojik ürünlerle bolca vakit geçiren çocuklar yeni düzenlerine ayak uyduramıyor
ve bazı problemler ortaya çıkabiliyor. Kontrolsüz teknolojik ürün kullanan çocuklarda
bağımlılıktan, davranış bozukluğuna kadar birçok durumun yaşanabileceğini ifade
eden Medline hekimlerinden Dr. Ferit Şeyhzade konuyla ilgili bilgilerini paylaştı.
Çocuklarda kontrolsüz teknoloji kullanımı sonrası neler gözlemlenebilir?
Günümüz çağında çocukların ekran karşısında geçirdikleri süre giderek artıyor.
Çocukların yaşına uygun olmayan internet ortamlarında vakit geçirmesi, sosyal,
psikolojik ve bedensel faaliyetlerinde zayıflıklar olması, öğün atlaması, birçok konuya
karşı isteksizlik yaşaması bağımlılığın belirtilerinden olabilir. Teknolojiden
yararlanmak isterken, çocuğun sadece dijital bir dünyada yaşaması çocuk için tehlike
arz eder, dolayısıyla çocuğu iyi gözlemlemek birinci kuraldır.
Çocuğun teknoloji bağımlısı olduğu nasıl anlaşılır?
Telefon, tablet, televizyon ve bilgisayar ekranları karşısında çok fazla zaman
geçirilmesiyle oluşan bedensel, psikolojik, duygusal ve sosyal sıkıntıların baş
göstermesi ve giderek artması bağımlılık olarak adlandırılabilir. Ekran/internet
bağımlılığı olan çocuklar bu platformlarda geçirecekleri zamanı kontrol edemez,
normalde yaptığı faaliyetlerden ve kurduğu ilişkilerden keyif alamaz. Buna bağlı
olarak, eğitim hayatında düşüşler görülebilir, iştah kaybı yaşar ya da aşırı kilo alır,
aile ve arkadaşlık ilişkileri zayıflar, baş ağrısı ve görme sorunları yaşar, ruhsal olarak
çöküntüde hisseder, şiddete eğilimi olabilir, dikkati dağınık ve dürtülerini kontrol
etmede sıkıntı yaşayabilir.
Güvenli ve sağlıklı teknoloji kullanımı nasıl sağlanır?
Yapılacak en önemli değişiklik çocukların ekran karşısında geçirdikleri zamanı
kısıtlamaktır. Herhangi bir sınırlandırmanın olmaması, ekran karşısında
geçirilen sürenin artmasına neden olur.
Teknolojik ürünler yerine keyif alacağı etkinlikleri belirlemek, gerekirse aile
olarak bu etkinliklere dahil olmak çok önemlidir. Çocuk keyif aldıkça
teknolojiyle arasına mesafe koyacaktır.
Ev içerisinde ya da dışarda çocuğun, resim yapmak, müzik aleti çalmak, kitap
okumak, bir spor aktivitesine katılmak gibi bir hobisinin olması da çocuğu
teknolojik ortamdan uzaklaştıracaktır.
Çocukların, anne ve babalarını model aldığı bilinmektedir. Dolayısıyla, çocuğa
örnek olmak adına evdeki yetişkinlerin de teknolojik ürünlerden uzak durması
bu konuda destekleyici önemli bir rol oynamaktadır.
Her şeyin belli bir planlama ile belirlenmesi ve çocukla paylaşılması da
özellikle küçük yaştan itibaren çocukların belli bir düzende yaşamasını ve
alışkanlıklarının oluşmasını sağlar. Ders dışı saatlerde yapılacaklar listesi,
‘internetteki sürem’ gibi rehberler hazırlayarak çocukların bunlara uymasını
sağlayabilirsiniz.
Çocukların internette nerede vakit geçirdiği, hangi sitelere girdiği, hangi
oyunları oynadığı da önemlidir. Yaşına uygunluğunu, süresini, içeriğini
ebeveynlerin daimi olarak kontrol etmesi gerekir.
Anne ve babanın evdeki teknolojiyi kullanma durumlarında ortak hareket
etmeleri gerekir. Aksi durumda çocuk da kuralları bozacak ve de uyumu
süreklilik göstermeyecektir.
Eğer çocuk, uzun zamandır teknolojik ürünlere bağımlıysa bu durumla ilgili
olarak öncelikle sabırlı olmak gerekir. Bir günde çocuğun alışkanlıklarının
değişmeyeceği, zorluk çıkaracağı muhtemeldir. Bu durumda bir uzmandan
destek alarak ve aile ortamında bazı değişikliklere giderek kontrolsüz teknoloji
kullanımını sonlandırmanız mümkün olabilir.
